Wpływ Unii Europejskiej na politykę fiskalna

Wpływ Unii Europejskiej na politykę fiskalna Dysentery_Gary 30 Kwiecień 2011 17:56:25, czytany 10 razy Zmiana polityki fiskalnej, po wejsciu Polski do Uni Europejskiej to już fakt.Czym więc powinna cechować się polityka fiskalna polski oraz w jaki sposób zabezpieczyć się przed jej ujemnymi skutkami?

Wpływ Unii Europejskiej na politykę fiskalna l  Polityka fiskalna powinna cechować się przejrzystością, być nakierowana na średni lub długi okres realizacji, oraz być dostosowana do zmian cykli gospodarczych. W tym celu tworzone są tak zwane reguły fiskalne. l  Reguła fiskalna jest wg G.Koptis i S. Symansky ,,permanentnym ograniczeniem polityki fiskalnej, odzwierciedlonej we wskaźnikach budżetowych, wskazujących na jej postępy". Stąd głównymi zasadami ustalenia reguły fiskalnej są: dokładne określenie wskaźnika budżetowego, który obejmuje reguła ( ustalenie min. dopuszczalnej wielkości deficytu budżetowego), długoterminowy charakter reguły, jej przejrzystość, zdefiniowanie sankcji za nieprzestrzeganie reguły. l  Przyczynami, dla których się je wprowadza są: niespójność polityki budżetowej w czasie, zjawisko ,,skłonności do deficytu" oraz utworzenie strefy euro. Powstanie Unii Europejskiej ( w szczególności Unii Gospodarczej i Walutowej) było przesłanką do wprowadzenia odpowiednich ograniczeń w realizacji polityk budżetowych poszczególnych krajów członkowskich. W strefie euro polityka budżetowa pozostała w rękach władz krajowych w stabilizowaniu gospodarki, z możliwością interwencji władz Unii. Polityka pieniężna i kursowa została przeniesiona na szczebel wspólnotowy ( co pozwoliło wyeliminować ryzyko walutowe). To spowodowało konieczność ,,zdyscyplinowania" przez Europejski Bank Centralny krajowych polityk budżetowych państw członkowskich. l  W celu ograniczenia powyższych zjawisk w Traktacie z Maastricht ustalono kryteria budżetowe, stanowiące reguły fiskalne na szczeblu ponadnarodowym. Artykuł 4 powyższego traktatu formułuje wytyczne dla polityki ekonomicznej, pieniężnej i kursowej: ,, stabilne ceny, stabilne finanse publiczne oraz warunki monetarne i zrównoważony bilans płatniczy". Dotyczą one  wszystkich państw UE, które docelowo mają utworzyć jeden obszar strefy euro. Nazywa się je budżetowymi kryteriami spójności (lub konwergencji dla państw spoza UGW). Są one regułami numerycznymi i dotyczą wskaźnika deficytu i długu dla sektora finansów publicznych.  l  Kryteria obejmują maksymalny dopuszczalny wskaźnik deficytu w wysokości 3% oraz długu w wysokości 60%, w relacji do PKB. Nadmierny deficyt ma miejsce, gdy jest on wyższy niż 3% PKB, chyba, że wskaźnik ten albo znacznie się obniżył do około 3%, albo przekroczenie poziomu 3% ma charakter przejściowy, a deficyt pozostaje blisko 3%. Relacja długu rządowego brutto do PKB przekracza 60%, chyba że wskaźnik ten w wystarczającym stopniu ulega zmniejszeniu, zbliżając się do wartości referencyjnej w zadowalającym tempie. (Decyzja dotycząca tego, czy kraj znajduje się w sytuacji nadmiernego deficytu spoczywa na Radzie Ecofin). l  W ramach Paktu Stabilności i Wzrostu z 1997 roku ( i jego reformą w 2005 r.) funkcjonują dodatkowe zasady, których celem jest wzmocnienie dyscypliny budżetowej. Jest to wymóg osiągnięcia bliskiego zrównoważenia budżetu lub nadwyżka w sektorze finansów publicznych w średnim okresie. Ważniejsze przepisy powyższego Paktu dotyczą przedstawiania przez państwa programów stabilności zawierających cel średniookresowy polityki budżetowej zbilansowanej lub z nadwyżką oraz ścieżki dostosowawczej do osiągnięcia tego celu oraz główne założenia na temat spodziewanych trendów ekonomicznych. Programy stabilności powinny także zawierać margines bezpieczeństwa w celu uniknięcia nadmiernego deficytu. Konieczne jest także ustalenie przez państwa mechanizmów wczesnego ostrzegania. Sankcją za niewypełnianie kryteriów mogą być nieoprocentowane depozyty.   Najniższe oprocentowanie kredytów i pożyczek można jednak znaleźć na www.kredytyfinansowe.com Reguły budżetowe stosowane w krajach Unii Europejskiej. l  Reguła salda budżetowego. Złota reguła- pokrycie dochodami budżetowymi tylko wydatków bieżących, wydatki majątkowe finansowane są długiem. Reguła zrównoważonego budżetu- dochody równe są wydatkom. l  Reguła zadłużenia. Limit długu wyrażony jest w wartościach nominalnych w relacji do PKB oraz do zdolności do jego obsługi. l  Reguła wydatkowa. Limit wydatków w wartościach nominalnych. l  Reguła dochodowa. Poziom obciążeń podatkowych jako % PKB.   Oprócz ponadnarodowych reguł fiskalnych obowiązują także reguły krajowe dotyczące budżetu zatwierdzone w poszczególnych krajach członkowskich powinny uzupełniać się z regułami wspólnotowymi dotyczącymi ograniczania deficytu i długu sektora publicznego.   Procedura nadmiernego deficytu Rozporządzenie Rady Europejskiej 1467/97 w sprawie przyspieszenia i wyjaśnienia procedury nadmiernego deficytu określa procedurę postępowania w przypadku jego wystąpienia oraz system sankcji wobec kraju, który do takiego deficytu dopuścił i nie redukuje go w odpowiednim tempie. System sankcyjny dotyczy jedynie krajów znajdujących się w strefie euro. Nieprzestrzeganie procedury przez kraj członkowski powoduje wszczęcie procedury nadmiernego deficytu. Jeśli Rada na podstawie raportu Komisji uzna, że w danym kraju występuje nadmierny deficyt, kieruje do niego zalecenia nakazujące podjęcie środków korygujących, gdzie górną granicą jest okres 10 miesięcy. Rada decyduje o istnieniu nadmiernego deficytu w terminie 3 miesięcy od daty sprawozdań. Zalecenie Rady obejmuje nieprzekraczalny termin 4 miesięcy na podjęcie przez państwo członkowskie skutecznych działań oraz termin na obniżenie deficytu budżetowego, które powinno zostać dokonane w kolejnym roku od jego stwierdzenia, chyba że zaistnieją szczególne okoliczności. Każda decyzja Rady o wezwaniu państwa do podjęcia środków mających na celu zredukowanie deficytu jest podejmowana w terminie jednego miesiąca od decyzji Rady stwierdzającej brak podjęcia skutecznych działań. Jeśli pomimo tego kraj nie zredukuje deficytu do dopuszczalnego poziomu, Rada może nałożyć sankcje, które wynoszą od 0,2% do 0,5% PKB, w zależności od wielkości deficytu. Kraje będące członkami UE, ale poza strefą euro w przypadku deficytu utrzymującego się na poziomie ponad 3% muszą liczyć się z możliwością utraty środków przyznawanych przez UE. Polska jest jedynym krajem UE posiadającym zapis konstytucyjny ograniczający poziom zadłużenia. Wyjątkiem są sytuacje kryzysowe spowodowane np. klęskami żywiołowymi, w przypadku których stosuje się tzw. klauzulę ochronną dopuszczającą przekroczenie wartości 3%.   Kraje UE objęte procedurą nadmiernego deficytu: l  Bułgaria l  Dania l  Cypr l  Finlandia l  Austria l  Belgia l  Czechy l  Niemcy l  Włochy l  Holandia l  Portugalia l  Słowenia l  Słowacja l  Polska l  Rumunia l  Litwa l  Malta l  Francja l  Łotwa l  Irlandia l  Grecja l  Hiszpania l  Wielka Brytania l  Węgry   Komisja Europejska wyznaczyła dla powyższych krajów terminy zredukowania deficytu. Najkrótszy dotyczy Bułgarii, Finlandii i Malty (2011). Dla Polski wyznaczono rok 2012. Najdłuższy czas na zredukowanie deficytu mają Grecja (2014) i Irlandia (2015).   Niemiecko-francuski pakt dla konkurencyjności. Na szczycie UE 04.02.2011 roku przedstawiciele Niemiec i Francji ogłosili wspólny zamiar zacieśnienia współpracy 17 państw strefy euro. Jeśli chodzi o politykę fiskalną krajów UE, propozycje tych krajów dotyczą ujednolicenia wysokości podatków od zysków przedsiębiorstw. Nie mniej jednak kraje eurolandu skrytykowały powyższy pomysł ze względu na duże różnice w wysokości tego podatku. Według Niemiec i Francji podatek CIT w największym stopniu wpływa na warunki konkurencyjności w ramach UE, w znacznie większym stopniu niż podatek PIT i VAT. Według polskich ekonomistów wprowadzenie takiej regulacji doprowadziłoby w naszym kraju do spadku inwestycji zagranicznych według prognoz nawet o 9%.   Harmonizacja podatków pośrednich w UE. Zgodnie z art.99 Traktatu Rzymskiego, w ramach prawa wspólnotowego harmonizacji podlegają podatek obrotowy, akcyzowy (oleje mineralne, alkohol i napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe) i inne podatki pośrednie. Celem procesu harmonizacji, jest doprowadzenie do takiego stanu, w którym kwestie podatkowe nie wpływają na przepływ towarów, usług i czynników produkcji. Od 01.01.1993 r. obowiązuje wspólny przejściowy system podatków pośrednich, w którym stawka podstawowa określana jest jako nie niższa niż 15% oraz stawki zredukowane nie niższe niż 5%. Ponadto przyjęto zasadę (dla osób podróżujących po krajach UE) opodatkowania według kraju pochodzenia. Z tego względu harmonizacji podlegają także stawki akcyzy dla wyrobów tytoniowych( minimalna stawka to 57% ceny detalicznej), napojów alkoholowych ( minimalna stawka jest uzależniona od zawartości alkoholu- im jest ona wyższa, tym stawka rośnie) i paliw mineralnych.

Więcej informacji biznesowych znajdziesz na: www.kredytyfinansowe.com oraz www.newsfakty.pl